قالب بتن 

انواع قالب بتن بر اساس جنس و متریال

قالب بتن با توجه به کاربرد، مقایس پروژه و قابلیت قالب به انواع مختلفی تقسیم می شوند که عبارتند از:

• قالب بتن فلزی

اگر بخواهیم یکی از کاربردی ترین و مقاوم ترین قالب های بتنی را معرفی کنیم، قطعا قالب فلزی در این جایگاه قرار خواهد گرفت. معمولا برای ساخت قالب های بتن فلزی، از ورق فولادی st37 استفاده می شود که استحکام مناسب و انعطاف پذیری خوبی دارد. همچنین از ورق فولاد شرکت های مختلف همچون فولاد مبارکه، فولاد غرب، فولاد گیلان و … برای ساخت قالب فلزی بتن استفاده می شود. قالب بتن فلزی را بر اساس نوع ساخت می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

• قالب بتن ثابت

قالب فلزی ثابت معمولا با بتن خیس و تازه پر می‌شود. این نوع از قالب برای تثبیت حالت قرار گیری میلگرد در سازه کاربرد زیادی دارد. این نوع قالب به راحتی قابل انتقال از محل ساخت به محل اجرای پروژه است.

• قالب بتن بالارونده

این نوع قالب بیشتر برای سازه‌های عمودی به کار می روند که همزمان با پیشروی ساختمان به سمت بالا، این نوع قالب نیز به سمت بالا حرکت می‌کند. بنابراین در پروژه های ساخت سازه های بلند و مرتفع می توان از قالب های بالارونده بتن برای اجرای پروژه استفاده کرد. در این روش قالب در جای خودش ثابت باقی می ماند و نیازی به تعویض قالب و جابجایی آن نیست؛ به همین دلیل هم سرعت اجرای پروژه هایی که از قالب بتن بالارونده استفاده می کنند، بالاست. 

قالب های بتن بالارونده را می توان یکی از پیشرفته ترین و مدرنترین تجهیزات اجرای پروژه دانست که پس از تحلیل های استاتیکی و داینامیکی بسیار ساخته می شوند و در اجرای پروژه ها به کار گرفته می شوند.

• قالب بتن پارچه ای

نوعی از قالب است که به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارد، امکان شکل دهی به قالب ها و ستون ها را فراهم می کند و می تواند برای ساخت انواع سازه های بتنی به کار برود. لازم به ذکر این نکته است که از این نوع قالب بتنی بیشتر در ساخت کارهای پیش ساخته و یا برای بخش نمای بتن استفاده می شود.

• قالب بتن آجری 

این نوع از قالب بتن در جای خود ثابت باقی می ماند و پس از تکمیل سازه، از آن قابل جداسازی نیست و به جزئی از سازه تبدیل می شود. به همین دلیل قالب بتن آجری معمولا به عنوان قالب فونداسیون مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله مزایای این نوع قالب می توان به ارزان قیمت بودن آن و دسترسی آسان به مصالح آن اشاره کرد؛ اما در مقابل، این قالب به دلیل عدم امکان اصلاح به توجه و دقت بیشتری در زمان اجرا نیاز دارد و قابل جداسازی از سازه هم نیست.

• قالب بتن ICF یا عایق ماندگار

قالب بتن عایق ماندگار یا Insulating Concrete Formwork از جنس فوم پلی استایرن ساخته می شوند و به دلیل سرعت نصب بالا، مورد استفاده و استقبال قرار گرفته اند. در استفاده از این نوع قالب ها برای ساخت یک سازه، نیاز به رابط هایی هست که به عنوان نگهدارنده چند منظوره قالب مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از بهترین و بزرگترین مزایای قالب عایق ماندگار این است که همانطور که از نام این نوع قالب مشخص است، به عنوان عایق صدا و حرارت عمل می کند. بنابراین در کشورهای پیشرفته به عنوان یک قالب بتن مناسب در ساخت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.

ابعاد قالب بتن

یکی از مهم ترین مواردی که در ساخت و استفاده از قالب های بتنی باید مورد توجه قرار بگیرد، سایز و ابعاد این قالب هاست. قالب های بتنی که در پروژه ها و سازه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، استاندارد مشخص دارد و باید برای ساخت هر بخش از سازه از قالب با استاندارد و ابعاد مناسب استفاده کرد.

عرض قالب های بتنی با توجه به نوع پروژه می تواند ساخته شود؛ اما نکته مهم این است که ابعاد قالب باید حتما همیشه مضربی از عدد ۵ باشد. همچنین باید توجه داشته باشید که ابعاد قالب های بتنی می تواند بر مقاومت بتن تاثیرگذار باشد، بنابراین همیشه باید تخمین درستی از ابعاد قالب های مورد نیاز یک پروژه داشته باشید.

در ضمن باید توجه داشته باشید که هر قدر ابعاد قالب های بتن بزرگتر شوند، وزن آن ها هم سنگین تر خواهد شد و ممکن است دغدغه اتصال و قرارگیری آن ها در سازه را تحت شعاع قرار دهد. بنابراین محاسبه و انتخاب ابعاد مناسب قالب در پروژه های عمرانی بسیار مهم است و باید به دقت انجام شود. در ادامه می توانید رایج ترین ابعاد قالب های بتنی به همراه لیست وزن آن ها را مشاهده نمایید.

عوامل موثر بر تعیین قیمت قالب بتن

انتخاب قالب مناسب هر سازه، یکی از اولین اقداماتی است که در شروع ساخت یک پروژه انجام می شود و از آنجایی که بخشی از هزینه یک پروژه را در بر می گیرد، توجه به قیمت قالب بتن بسیار مهم است. عوامل متعددی می توانند بر قیمت قالب بتن تاثیر گذار باشند که در نهایت بر هزینه کل یک پروژه موثر خواهند بود. در ادامه قصد داریم مهم ترین عواملی که می تواند به تغییرات قیمت و حتی تفاوت قیمت قالب ها بیانجامد را بررسی کنیم:

۱- جنس قالب بتن

همانطور که به طور مفصل گفته شد، قالب ها می توانند در جنس های مختلف و با مصالح اولیه متفاوت (با توجه به نیاز پروژه و حجم سازه) ساخته شوند. تفاوت قیمت در این مصالح اولیه می تواند عاملی برای تفاوت قیمت در قالب های بتن باشد. برای مثال قیمت قالب پلاستیکی از قالب فلزی ارزان تر است؛ چون مواد اولیه این قالب، یعنی پلاستیک، از فولاد ارزان تر است. پس یکی از نکاتی که در تعیین هزینه و تخصیص بودجه خرید قالب بتن باید به آن توجه کرد، جنس قالب مورد نیاز برای هر پروژه است.

۲- حجم سازه

مسئله بعدی که می تواند هزینه خرید قالب بتن را تحت تاثیر قرار دهد، حجم پروژه و سازه است. هر چه یک سازه عظیم تر باشد، قطعا به قالب بیشتری برای ساخت نیاز دارد و حتی ممکن است ابعاد قالب بتن در چنین پروژه هایی بزرگ تر باشد. به همین دلیل هزینه خرید قالب بتن برای این پروژه های عظیم، بیشتر خواهد بود. ابعاد و وزن قالب ها هم می تواند در تعیین هزینه آن ها موثر باشد؛ چون طبیعتا به مواد اولیه بیشتری برای ساخت این قالب ها و استفاده از آن ها در سازه نیاز است.

۳- حجم بتن ریزی

اگر یک سازه به استحکام بیشتری احتیاج داشته باشد و نیاز به بتن ریزی بیشتری داشته باشد، طبیعتا نیاز به قالب با سایز متناسب است. در نتیجه این تغییر اندازه قالب بتن، قیمت آن نیز متغییر خواهد بود.

۴- تغییر قیمت مصالح

مصالح و مواد اولیه ای که در ساخت قالب بتن به کار می رود، می تواند در تعیین قیمت نهایی این قالب ها تاثیرگذار باشد. برای مثال ورق های فولادی که در ساخت قالب های فلزی به کار می رود، اگر تغییرات قیمت داشته باشد، در نهایت بر قیمت قالب بتن تاثیرگذار خواهد بود. تغییرات در عرضه این مواد اولیه به بازار هم می تواند یکی دیگر از عوامل موثر بر تغییر قیمت قالب باشد.