ویژگی‌ها و کاربردهای قالب تیر برق

 قالب تیر برق چیست ؟

به سازه‌های بتنی، چوبی و فلزی که برای نگه داشتن و متصل کردن کابل‌های برق و فیبرهای نوری، نصب چراغ‌های روشنایی معابر و خطوط مخابراتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تیر برق می‌گویند. برای تولید این تیرها در کارخانه، از قالب‌هایی باارتفاع بیش از ۲ متر استفاده می‌شود. این قالب‌ها عنصر اصلی تولید تیرهای برق هستند. قالب‌های تیر برق به دو صورت گرد و H تولید می‌شوند که در ادامه توضیح بیش‌تری راجع به انواع آن خواهیم داد.

 انواع قالب تیر برق (چراغ برق)

عمدتا تیرهای برق از لحاظ جنس به سه دسته پایه چوبی، پایه بتنی، پایه فلزی وکامپوزیت تقسیم می‌شوند. هرکدام از این تیرها با استفاده از روش و تکنولوژی خاصی تولید می‌شود. برای تولید تیر برق بتنی نیاز است که متریال و مواد مورد نیاز درون قالبی قرار گیرند. این قالب‌ها به دو شکل، H و گرد هستند.

 قالب H شکل

قالب تیرهای بتنی مسلح چهارگوش (H)، به دو صورت تکی و دوقلو هستند. همچنین هر دو قالب تکی و دوقلو انواع مختلفی دارند که نوع لولایی آن پرطرفدارتر است. قالب‌های H شکل در طول‌های ۹، ۱۲ و ۱۵ متری ساخته می‌شوند. شکل لولایی این نوع قالب تیر برق نسبت به انواع دیگر دارای مزایای بیش‌تری است. این قالب نیاز به نیروی انسانی کمتر و همچنین استهلاک کمتری است در نتیجه هزینه‌های ساخت تیرهای برق را کاهش می‌دهد. کار کردن با آن برای کارگر کارخانه راحت‌تر است. درب‌های آن به راحتی باز شده و هنگام جدا شدن درب‌ها از تیر برق آسیب کمتری به آن وارد می‌کند.

 قالب‌های گرد

برای تولید تیرهای بتنی گرد شکل به جای استفاده از قالب‌های مستطیلی یا مربعی از قالب گرد استفاده می‌کنند. تیرهای گرد معمولا در پایه پل‌ها و برخی ساختمان‌های غیر متعارف با ارتفاع بالا و پارکینگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مزایای این نوع قالبها می‌توان به راحت بودن، سرعت اجرا و زیبایی محصول نهایی اشاره کرد.

این نوع قالب‌ها دارای دو قسمت اصلی تشکیل شده است که توسط بست قورباغه‌ایی، که خود متشکل از دو قسمت پین و گوه است، به هم متصل شده‌اند. پس از ریختن بتن و دیگر مواد لازم برای ساخت تیر برق بتنی، آن را بسته و پس از خشک شدن بتن، درب‌های قالب را از هم باز کرده و ستون را بیرون می‌آورند. لازم به ذکر است که برای بالا بردن استقامت این نوع تیرها می‌توان از ورق فولادی نیز استفاده کرد.

 نحوه کار با قالب تیر برق

برای ساخت یک تیر برق بتنی، ابتدا باید بتن را با استفاده از بخار آب عمل آورده و سپس همراه متریال لازم مانند میل‌ گرد و روق فولاد درون قالب، طبق طرح خاصی قرار داد. بین عمل آوری بتن و ریختن آن در قالب باید ۲ الی ۴ ساعت تاخیر بیوفتد. پس از آن بتن تازه را درون قالب ریخت تا پر شود. بعد از پر شدن قالب درب‌های آن را بسته و تا خشک شدن بتن صبر می‌کنند.

قالب بندی یکی از مهم‌ترین فرآیند تولید تیر برق است و به همین دلیل سازنده‌های آن باید پس از قرار دادن قالب بتن در مکان مورد نظر، مدام از آن بازدید کرده تا در صورت وجود داشتن درز یا شکستگی که باعث بیرون زدن بتن از قالب می‌شوند، آن را ترمیم کنند.

پس از خشک شدن بتن چه در قالب H شکل و چه در قالب گرد، کارگر درب‌های آن را با کمک میله‌های به خصوصی باز می‌کند. برای اطمینان از سالم بودن تیرها، از بین هر ۱۰۰ تیر یکی را مورد آزمایش قرار می‌دهند.

برای طراحی و همچنین انتخاب قالب تیر برق مناسب باید مواردی را در نظر گرفت. بسته به تیر برق مورد نظر باید از قالب‌های خاصی نیز بهره برد. ارتفاع بتن ریزی در هر مرحله، تعداد دفعات تکرار و استفاده از قالب، ارتفاع ستون بتنی و پیش‌بینی تجهیزات جانبی و… برخی از این موارد هستند.

 ویژگی‌های قالب تیر برق

قالب‌های تیر برق معمولا از جنس فولاد هستند و باید به گونه‌ای طراحی شوند که دارای مقاومت بالا در مقابل ارتعاشات بتن باشد و با وارد شدن ضربه یا هرگونه تکان خوردنی، بدون تغییر شکل باقی بمانند. همچنین قالب‌ها باید قابلیت این را داشته باشند که به آسانی تمیز شوند چرا که بعد از هر بتن ریزی لازم است به طور کامل از هرگونه آلودگی‌ پاک شوند. این امر در تولید و ساخت تیرهای گرد از اهمیت بالایی برخوردار است.

اتصالات قالب باید محکم به هم متصل شده باشند تا از درز بتن به بیرون جلوگیری کنند. برای جلوگیری از لب پر شدن تیر بتنی باید از ساختاری به نام «پخی» استفاده نمود. این ساختار را می‌توان با خم کردن ورق فولادی ساخت یا به جای آن نیز از یک سه گوش پلاستیکی یا چوبی استفاده کرد.

باید در نظر داشت قالب تیر برق جزو قالبهای خاص بتن به شمار میآید که بنابر سفارش مشتری تولید می شوند.