روش تست مقاومت فشار بتن

 بتن نوعی متریال سخت ساختمانی است که به مقاومت بالا شهرت دارد. این متریال کاربردهای زیادی دارد و علاوه بر ساختمان‌سازی که رایج‌ترین استفاده از آن است، در تولید بسیاری سازه‌ها نیز به کار گرفته می‌شود. به منظور اطمینان از این موضوع که بتن از استحکام و قابلیت‌های لازم برای تولید سازه‌های مستحکم و مقاوم برخوردار است، این متریال را تحت آزمایشات مختلف قرار می‌دهند که یکی از آن‌ها تست مقاومت فشار بتن است. در این آزمایش فشاری مشخص به بتنی با شرایط مشخص وارد می‌شود و مقاومت آن از لحاظ عدم ایجاد ترک، پودر یا خورد شدن و… مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ادامه در مورد چگونگی انجام این آزمایش، مزایا و انواع روش‌های آن صحبت خواهیم کرد.

تست مقاومت فشار بتن به چه معناست؟

میزان تحمل یک جسم در برابر فشار وارد شده که ممکن است ضربه‌ای با شدت بالا یا فشاری با میزان مشخص باشد و جسم ترک نخورده یا آسیبی نبیند را مقاومت فشار آن جسم می‌گویند. این اصطلاح برای بیشتر مصالح به کار می‌رود، به عبارت دیگر هر کدام از مصالحی که در تولید سازه‌ها یا وسایل مختلف استفاده می‌شود از مقاومت فشار مشخصی برخوردار هستند. برای مثال چوب، سنگ، آهن، فولاد و… هر کدام مقاومت فشار مشخصی دارند که با هم متفاوت است.

بتن هم به انواع یکی از محصولاتی که در فرآیند ساخت و ساز به کار می‌رود، از مقاومت فشار معینی برخوردار است. زمانی که فشار وارد شده به بتن بیش از حد یا ظرفیت مقاومت آن باشد، این متریال شکست خورده و دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. مقدار مقاومت بتنی با واحد پاسکال (Pa) تعریف می‌شود و واحدهای دیگری مانند نیوتن بر اینچ مربع، کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و… نیز برای آن استفاده می‌شوند. روشی که برای اندازه گیری و آزمایش این مقاومت هم به کار گرفته می شود را تست مقاومت بتن نامیده می شود.

عوامل موثر در آزمایش مقاومت فشار بتن

فاکتورهای مختلفی در مقاومت فشار مصالح تاثیرگذار هستند که بسته به نوع محصول و ویژگی‌های آن تفاوت دارند. در بتن اما مهم‌ترین عواملی که مقاومت آن در برابر فشار را تعیین کرده و با در نظر گرفتن آن‌ها در مرحله تست و آزمایش اولیه مقاومت بتن، می‌توان به افزایش مقاومت بتن کمک کرد، موارد زیر هستند:

نسبت آب به سیمان در بتن

اولین عامل موثر در مقاومت فشار بتن، نسبت آب و سیمانی است که برای تولید این محصول به کار می‌رود. عدم تناسب آب و سیمان در بتن باعث متخلخل شدن فضای داخلی این محصول می‌شود و تخلخل نیز تا حد زیادی بتن را ضعیف می‌کند. معمولا زمانی که نسبت آب به سیمان بیشتر باشد، این فضای متخلخل بیشتر بوده و در نتیجه بتن ضعیف‌تر است. از طرفی بالاتر بودن نسبت آب باعث می‌شود بتن دیرتر سخت شود و این موضوع نیز در پایین آمدن مقاومت آن نسبت به فشار بی‌تاثیر نخواهد بود.

رطوبت

پارامتر دیگری که در محاسبه مقاومت فشار بتن مورد توجه قرار می‌گیرد، وضعیت این متریال در شرایط رطوبت است. به عبارت دیگر بتن هم در شرایط خشکی و هم در شرایطی که تحت رطوبت قرار بگیرد باید از مقاومت قابل قبولی برخوردار باشد. به همین دلیل در آزمایشات انجام شده برای بررسی مقاومت این متریال پس از بررسی وضعیت و مقاومت نمونه خشک، آن را مرطوب کرده و مقاومت در شرایط رطوبت را نیز جداگانه محاسبه می‌کنند.

تراکم بتن

همان‌طور که گفته شد، وجود فضای خالی در بتن باعث می‌شود که این ماده مقاومت کمتری نسبت به فشار داشته باشد و در برابر کوچک‌ترین ضربه یا فشاری که از شدت بالایی برخوردار باشد، واکنش نشان داده و خراب شود. این موضوع در تراکم بتن هم موثر است یا به عبارت دیگر تراکم بتن هم در مقاومت فشار آن تاثیر دارد. بالا بودن فضای خالی به این معنی است که مواد تشکیل‌دهنده بتن به خوبی متراکم نشده‌اند و در نتیجه آن، مقاومت فشار بتن نیز پایین خواهد آمد.