مقایسه قالب بندی و آرماتوربندی : بتن مدتهاست که به عنوان یکی از مصالح مهم و پرکاربرد در صنعت ساختمان شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به ضعف بتن در کشش و همچنین سازگاری بتن و فولاد(میلگرد) و رفتار توام مناسب تحت اثر بارهای خمشی، معمولا در کاربردهای سازهای، بتن را با میلگرد تقویت میکنند و اصطلاحا به آن بتن آرمه یا بتن مسلح میگویند. برای ساخت قطعات بتنی، باید بتن پس از ساخته شدن و در حالت نرم (پیش از گیرش) در قالب بتنی ریخته شود تا به شکل مقطع مورد نظر در بیاید. پس از گیرش بتن و سخت شدن آن، قالب بتن از آن جدا میشود. در بتنهای مسلح پیش از بتنریزی، باید آرماتوربندی نیز انجام شود. به این معنی که میلگردهای مدنظر به تعداد مورد نیاز و با آرایشی که توسط طراح سازهی بتنی مشخص میشود، در جای خود تعبیه شوند. آرماتوربندی بسته به نوع قطعه میتواند پس از قالببندی و یا قبل از قالببندی انجام شود. به عنوان مثال، قالببندی ستون پس از آرماتوربندی و قالببندی تیر پیش از آرماتوربندی انجام میشود.
آرماتوربندی (Reinforcement)
همانطور که اشاره شد آرماتوربندی از الزامات اجرای سازههای بتنآرمه میباشد. آرماتوربندی سقف، ستون، تیر دیوار و فونداسیون یا شناژ، هرکدام نکات اجرایی و سیستم آرماتوربندی و قالببندی مخصوص به خود را دارند.
قالببندی (Moulding)
قالببندی به طور کلی با توجه به جزء سازهای مورد نظر و نحوهی آرماتوربندی انجام میشود. برای آرماتور بندی فونداسیون، پس از گود برداری و ریختن بتن مگر، آرماتوربندی انجام میشود و سپس قالبها را میبندند. برای ایجاد فاصله بین آرماتورها و زمین، از قطعاتی معمولا پلاستیکی به نام اسپیسر استفاده میکنند.
اسپیسرها انواع و اندازههای مختلفی دارند و نقش آنها ایجاد فاصله بین میلگردها و زمین، فاصلهی بین میلگردها و بدنهی قالب، و فاصلهی بین میلگردها میباشد.
برای آرماتوربندی ستونها، با توجه به اینکه پس از قالببندی دیگر دسترسی به میلگردها و انجام آرماتوربندی تقریبا غیرممکن است، ابتدا آرماتوربندی ستونها انجام شده و سپس قالبها بسته میشوند.
قالببندی تیرها و دالها نیز قبل از آرماتوربندی انجام میشود، میلگردها به همراه اسپیسر روی پلایوود (پلی وود) قرار میگیرند و آرماتوربندی انجام میشود. نکتهی مهم در قالببندی تیرها و سقف، استفاده از تخته سه لایی (پلای وود) و جکهای سقفی میباشد.
در پروژههای بزرگ و مرتفع برای بتنریزی در ارتفاع از اسکافلد و یا براکتها نیز استفاده میکنند. گاهی نیز سیستمهای قالببندی خاص باید مورد استفاده قرار گیرند تا بتوان بتنریزی در سازههایی مانند سد، تونل، سیلو و دیگر سازههای ویژه را انجام داد.
یکی از اجزای سازهای دیگر مورد استفاده در سازههای بتنی، دیوارها میباشند. برای قالببندی دیوارها نیز معمولا علاوه بر قالبهای مدولار (استاندارد) رایج، از جکهای مورب یا به اصطلاح جکهای شاغول استفاده میکنند. قالب بندی دیوارهایی مثل دیوار حائل و دیوار استخر به صورت یکطرفه و دیوارهایی مثل دیوار برشی به صورت دو طرفه انجام میشود
گاهی اوقات در پروژههای بتنآرمه، سطح بتن در هنگام بهرهبرداری در معرض دید قرار خواهد گرفت. در این مواقع به آن بتن اکسپوز میگویند. در این مواقع سطح بتن باید کاملا صاف باشد و درزهای بتن نیز تا حد ممکن کم باشند. برای این منظور، بهتر است از قالبهای لبه تسمهای استفاده شود چرا که قالبهای لبه خم درز بیشتری را در معرض نمایش خواهند گذاشت. (جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله قالب لبه خم را مطالعه نمایید)
پیشنهاد ناشر
ممکن است این را نیز بپسندید: داربست مدولار
اسپیسرها انواع و اندازههای مختلفی دارند و نقش آنها ایجاد فاصله بین میلگردها و زمین، فاصلهی بین میلگردها و بدنهی قالب، و فاصلهی بین میلگردها میباشد.
برای آرماتوربندی ستونها، با توجه به اینکه پس از قالببندی دیگر دسترسی به میلگردها و انجام آرماتوربندی تقریبا غیرممکن است، ابتدا آرماتوربندی ستونها انجام شده و سپس قالبها بسته میشوند.
قالببندی تیرها و دالها نیز قبل از آرماتوربندی انجام میشود، میلگردها به همراه اسپیسر روی پلایوود (پلی وود) قرار میگیرند و آرماتوربندی انجام میشود. نکتهی مهم در قالببندی تیرها و سقف، استفاده از تخته سه لایی (پلای وود) و جکهای سقفی میباشد.
در پروژههای بزرگ و مرتفع برای بتنریزی در ارتفاع از اسکافلد و یا براکتها نیز استفاده میکنند. گاهی نیز سیستمهای قالببندی خاص باید مورد استفاده قرار گیرند تا بتوان بتنریزی در سازههایی مانند سد، تونل، سیلو و دیگر سازههای ویژه را انجام داد.
یکی از اجزای سازهای دیگر مورد استفاده در سازههای بتنی، دیوارها میباشند. برای قالببندی دیوارها نیز معمولا علاوه بر قالبهای مدولار (استاندارد) رایج، از جکهای مورب یا به اصطلاح جکهای شاغول استفاده میکنند. قالب بندی دیوارهایی مثل دیوار حائل و دیوار استخر به صورت یکطرفه و دیوارهایی مثل دیوار برشی به صورت دو طرفه انجام میشود
گاهی اوقات در پروژههای بتنآرمه، سطح بتن در هنگام بهرهبرداری در معرض دید قرار خواهد گرفت. در این مواقع به آن بتن اکسپوز میگویند. در این مواقع سطح بتن باید کاملا صاف باشد و درزهای بتن نیز تا حد ممکن کم باشند. برای این منظور، بهتر است از قالب تسمهای استفاده شود چرا که قالبهای لبه خم درز بیشتری را در معرض نمایش خواهند گذاشت.