بتن مگر (lean concrete) چیست؟
بتن مگر ( بتن نظافت، بتن رگلاژ یا بتن لاغر ) به بتنی گفته می‌شود که مقدار سیمان آن در هر یک مترمکعب (عیار سیمان)، کمتر از بتن‌های مورد استفاده برای مصارف سازه‌ای است. عیار سیمان در بتن‌های سازه‌ای معمولا بین ۳۰۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم بر مترمکعب می‌باشد اما این مقدار برای بتن مگر بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم سیمان بر مترمکعب است. کاربرد این نوع بتن در آماده‌سازی سطح کف فونداسیون برای آرماتورگذاری و بتن‌ریزی می‌باشد.
بتن مگر از بین انواع بتن مانند بتن سبک، بتن سنگین، بتن شفاف، بتن معمولی، بتن آماده و … از اهمیت خاصی برخوردار است و در پروژه‌های ساختمانی و راهسازی در بخش زیرین سازه اجرا می‌شود.
این بتن نیز مانند تمام بتن‌ها مخلوطی از سیمان، شن، ماسه و آب است. تنها وجه تمایز آن با سایر بتن‌ها در نسبت مواد تشکیل دهنده آن است. معمولا نسبت مواد تشکیل دهنده بتن مگر ۱:۳:۶، ۱:۴:۸ و ۱:۵:۱۰ است. بتن لاغر نسبت به بتن سنگین از استحکام کمتری برخوردار است که این امر هم به دلیل حجم کمتر سیمان و حجم بیش‌تر آب آن است. اهمیت بتن مگر در سازه‌ها خاص و محدود است ولی نمی‌توان آن را نادیده گرفت و اجرای آن الزامی است.
علت استفاده از بتن لاغر جلوگیری از جذب سیمان و آب موجود در بتن اصلی توسط خاک و همچنین تمیز و تراز کردن سطح کف فونداسیون می‌باشد. ارتفاع بتن لاغر معمولا حدود ۱۰ سانتی‌متر می‌باشد.بتن ریخته شده باید کاملاً متراکم شده و سطح بالایى آن با استفاده از شمشه و تراز و یا شیلنگ تراز، کاملاً تراز شده و ماله کشى با استفاده از تخته ماله به صورت صاف و یکنواخت انجام گیرد. بتن مِگر ریخته شده و با استفاده از شمشه صاف شده است. پس از انجام عملیات بتن ریزى بتن مِگر، عمل آوردن بتن انجام مى‌شود. در زمان ریختن بتن، دقت شود که ارتفاع بتن مگر در هر نقطه کمتر از ۵ سانتى متر نباشد.
کاربرد بتن مگر
کاربرد اصلی این بتن در ایجاد یک سطح صاف و تراز برای اجرای فونداسیون یک سازه و جلوگیری از تماس فونداسیون سازه با خاک است .مهم‌ترین کاربرد یا مهم‌ترین وظیفه بتن مگر در جلوگیری از تماس فونداسیون با خاک است. خاک رطوبت فونداسیون را به خود جذب می کند و در ثانی سولفات موجود در خاک می تواند فونداسیون را ضعیف کند یا خسارت به آن وارد کند.
