بتن از اصلی‌ترین مصالح ساختمانی است که نقش غیر قابل انکاری در تامین دوام و استحکام سازه دارد. به دلیل از این ماده ساختمانی در ساختوساز، به ویژه در انبوه‌سازی ساختمان‌ها از قالب‌هایی برای استحکام بیشتر بتن استفاده می‌کنند. این قالب‌ها که ساختاری یکپارچه دارند قبل از انجام عملیات بتن‌ریزی به کار می‌روند. آنها باعث فرم‌دهی، شکل‌دهی و ثبات بتن در ساختمان شده و با نام قالب تونل فرم شناخته می‌شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا در زمینه مزایا و ویژگی‌های آن و برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی مطالبی را خدمتتان ارائه نماییم و به مقایسه قالب تونل فرم با قالب معمولی بپردازیم.
مقایسه قالب تونل فرم با قالب معمولی
قالب تونلی یک سیستم جدید در ساختوساز به حساب می‌آید که امکان انجام عملیات‌های آرماتوربندی، قالب‌بندی و بتن‌ریزی را در فونداسیون سقف و دیوارها به صورت یکپارچه و پیوسته فراهم می‌کند. همچنین این سیستم می‌تواند امکان ساخت اسکلت بتنی در هر طبقه از ساختمان را در یک سیکل کاری یک روزه به وجود آورد. این قالب‌ها که امکان اجرای اجزای مختلف سازه را در یک مرحله قالب‌بندی، به شکل قرارگیری سلولی بر روی هم فراهم می‌کنند، با نام قالب تونلی شناخته می‌شوند.
در واقع قالب‌هایی که در این روش به کار می‌روند، از چند قطعه فلزی تشکیل شده‌اند که طبق نقشه و پلن معماری پروژه در کارگاه ساختمانی مونتاژ می‌گردند. همچنین آنها به گونه‌ای روی هم قرار می‌گیرند که یک فضای خالی بین آنها برای اجرای عملیات بتن‌ریزی ایجاد می‌گردد. بنابراین با توجه به نوع قرارگیری این قالب‌ها، بتن‌ریزی به صورت پیوسته، در هر دو طرف دیوارها و سقف‌های سازه به صورت همزمان انجام می‌شود.
مزیت‌های استفاده از قالب‌های تونل فرم
با توجه به اهمیت موضوع بهینه‌سازی ساختوساز و ارتقا سطحی کیفی ساختمان‌ها، به کارگیری تکنولوژی‌های جدید مانند قالب تونلی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین استفاده از این تکنولوژی جدید موجب افزایش کیفیت و دقت ساختوساز، مطابق با استانداردهای ساختمان‌سازی می‌شود. علاوه بر آن به عنوان مقایسه قالب تونل فرم با قالب معمولی و مزیت استفاده از آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- کاهش چشم‌گیر زمان ساخت پروژه‌های ساختمانی به ویژه پروژه‌های انبوه‌سازی مسکن
- امکان اجرای تمامی اجزای ساختوساز در یک مرحله در مدت زمانی بسیار کوتاه
- صرفه‌جویی در استفاده از منابع انسانی، نیروهای کار و ساعت انجام عملیات ساختمان‌سازی
- عدم درگیر شدن سرمایه به دلیل کاهش زمان بتن‌ریزی و سرعت انجام بالای آن
- کاهش هزینه‌ها به لحاظ کوتاه شدن دوره ساخت از برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی
- استفاده متعدد از قالب تونل فرم در پروژه‌های مختلف و امکان سرمایه‌گذاری بر روی این قالب‌ها
- افزایش کیفیت سازه ساختمانی و استحکام آن در برابر بارهای جانبی
- افزایش مقاومت ساختمان در برابر عوامل محیطی مانند زلزله و آتش‌سوزی
- حذف عملیات نازک‌کاری معماری داخلی به لحاظ ایجاد سطحی صاف و صیقلی
- ایجاد ابعاد دقیق و منظم و دقت بالای ساخت ساختمان‌های یک شکل
- صرفه‌جویی در استفاده از مصالح دیگر
- امکان استفاده بهینه از مساحت مورد استفاده
- عدم نیاز به نیروهای متخصص در انجام عملیات
- حذف عملیات دیوار چینی و تیغه‌بندی ساختمان
- انعطا پذیری بالا در طراحی
- ایمنی بالا و حفظ سلامت کارگران
پیشنهاد می کنیم این مقاله را از دست ندهید: قالب تونل لاینینگ
انواع قالب تونل فرم
تاکنون ۵ نوع قالب فرم برای بتن‌ریزی فونداسیون دیوار، سقف، راه پله و قالب‌های پیش‌ساخته درب‌ها و پنجره‌ها طراحی گردیده است. به طوری‌که هر یک از این مدل‌ها متناسب با وزن قالب بتن و تعداد تکرار پذیری، در پروژه‌های ساختمانی انتخاب می‌شوند. چنین فاکتورهایی توسط شخص پیمانکار و نسبت به نوع ساختمان مشخص شده و توسط تیم اجرایی انجام می‌گردد. همچنین نوع فلز و آلیاژ به کار رفته در این قالب‌ها، فولاد ضد سایش بوده که از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است. این نوع قالب‌ها به دلیل ویژگی‌های فنی که دارند، دقت اجرای پروژه ساختمانی را افزایش داده و امکان استفادههای مکرر را در مراحل مختلف بتن‌ریزی فراهم می‌کنند.
برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی و کاربرد آن
بهینه‌ترین حالت استفاده از این سیستم در ساختمان‌های بیشتر از ۸ طبقه است. همچنین آنها بیشتر در پروژه‌های انبوه‌سازی و ساخت مجتمع‌های مسکونی بزرگ مانند هتل‌ها، پادگان‌ها، زندان‌ها، محل اقامت دانشجویان و بلوک‌های ساختمانی کاربرد دارند. به صورت کلی نمونه‌ای از برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی کاهش۲۰ درصدی هزینه‌های ساختوساز نسبت به شیوه ساخت اسکلت‌های رایج بتنی است. همچنین کاهش ۴۰ درصدی نسبت به اسکلت فلزی را نیز در پی خواهد داشت.
برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی
اگر بخواهیم با مقایسه قالب تونل فرم با قالب معمولی به مزایای این قالب بپردازیم باید بگوییم به طور کلی سازه‌های ساختمانی یا با اسکلت فلزی ساخته می‌شوند یا اسکلت‌های بتنی در اجرای آنها به کار می‌روند. بر این اساس زمانی که برای ساخت پروژه‌های ساختمانی، اسکلت بتنی انتخاب شود، باید برای استحکام و شکل‌دهی بتن از قالب‌های فلزی استفاده کنند. قالب‌بندی پیوسته یا قالب تونلی فرم که در آنها از قالب‌های مونتاژ شده فلزی به جای تیر، ستون و دیوارها، به عنوان عناصر باربر استفاده می‌کنند، تفاوت‌ها و ویژگی‌های قابل توجهی نسبت به سایر اسکلت‌بندی‌های فلزی دارند.
در این قالب‌ها استفاده کمتر از میلگرد باعث می‌شود که وزن سازه، در شرایطی که قالب تونلی به صورت بهینه طراحی شده باشد، کمتر گردد. همچنین با توجه به آماده بودن قالب‌ها، سرعت انجام عملیات بتن‌ریزی بیشتر از شیوه‌های قبلی است. علاوه بر آن اجرای پروژه در این روش نسبت به سایر روش‌ها ضایعات ساختمانی کمتری دارد و از کارایی بالاتری برخوردار است. در این شیوه استحکام، دوام و کیفیت سازه افزایش پیدا کرده و باعث می‌شود که ساختمان عملکرد بهتری در برابر حرارت و آتش‌سوزی داشته باشد.
همچنین سبک اجرای روش قالب تونلی باعث می‌شود، کلیه اجزای سازه از بتن مسلح شده و دیگر نیازی به اصلاح سازه پس از باز کردن قالب‌های فلزی نخواهد بود. علاوه بر آن وزن کم و نوع قرارگیری این قالب‌ها باعث افزایش کیفیت اجرای آنها می‌شود. بنابراین امکان استفادههای مکرر از این قالب‌ها بدون نیاز به تعمیرات اساسی وجود دارد.
لازم به ذکر است در این روش دیوارها درگیری یا اتصال مناسبی با کف و سقف سازه خواهند داشت و بار قائم از دال را متحمل و انتقال می‌دهند. بنابراین به عنوان یکی از برتری های تونل فرم نسبت به قالب های عادی، می‌توان به افزایش مقاومت ساختمان در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله اشاره نمود.
در این مقاله سعی نمودیم با مقایسه قالب تونل فرم با قالب معمولی، در زمینه مزایای استفاده از قالب‌های تونل توضیحاتی را برای شما بیان نماییم. با توجه به ویژگی‌هایی که این قالب‌ها دارند، استفاده از آنها در پروژه‌های ساختوساز تا حد بسیار زیادی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. البته نکته مهم در انجام پروژه قالب‌های فرم، اجرای آن توسط تیمی حرفه‌ای و کاربلد است که بتواند کیفیت عملیات قالب‌بندی و بتن‌ریزی را تضمین نماید.