بتن ریزی سقف یکی از مهم‌ترین قسمت‌های ساختمان‌سازی محسوب میشود که باید از استانداردها و دستورالعمل‌های مشخص شده‌ای تبعیت کند. در غیر این صورت منجر به خطا در ساختوساز، پایین آمدن استحکام و مقاومت ساختمان می‌گردد. این عملیات می‌تواند با روش‌های مختلفی انجام شود که هر کدام بسته به موقعیت زمانی و مکانی احداث ساختمان متفاوت باشد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم در خصوص آشنایی بیشتر با عملیات بتنریزی برای سقف و روش‌های گوناگونی که برای این کار وجود دارد در این مقاله با ما همراه باشید.
بتن ریزی سقف چیست؟
به‌طورکلی در ساختوساز به عملیات تولید بتن و انتقال آن به پروژه ساختمان‌سازی بتنریزی اطلاق میشود. به‌عبارت‌دیگر مخلوط‌کردن بتن موردنظر در دستگاه بتن‌سازی و حمل آن به کمک پمپ یا جرثقیل به محل پروژه، عملیات بتنریزی در ساختمان نامیده میشود. این عملیات برای قسمت‌های مختلف سازه، دیوارها، سقف و دیوارهای جداکننده صورت می‌پذیرد و از استانداردهای مشخصی برخوردار است. به همین دلیل با روش‌های مختلفی انجام میشود که هر کدام متناسب با موقعیت جغرافیایی، شرایط مختلف مکانی و آب‌وهوایی متفاوت بوده و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند.
در هنگام انجام این عملیات باید توجه ویژه‌ای به ضخامت سطح بتنریزی شود. در غیر این صورت بار اضافه‌ای که در هنگام عملیات بتن ریزی ایجاد میشود، می‌تواند اثرات منفی بر استحکام ساختمان به وجود آورد. از این‌رو باید همواره ضخامت بتن در تمامی قسمت‌های سقف، حجم بتن استفاده شده و ارتفاع تمام نقاط بتنریزی شده مورد بررسی، کنترل و ارزیابی قرار بگیرد.
در واقع با توجه به اینکه کیفیت نهایی پروژه به نوع بتنریزی انجام شده، مواد مورد استفاده و درصد صحیح ترکیبات ساخت آن بستگی دارد، توجه به انجام صحیح عملیات بتنریزی در ساختوساز بسیار حائز اهمیت است. در همین راستا در هنگام انجام عملیات بتن ریزی سقف باید توجه کنید که بتن ریخته شده از مرحله آغازین تا پایانی عملیاتی بتنریزی حتماً مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین محل نگهداری بتن تولید شده باید به‌گونه‌ای باشد تا از وزش باد به داخل بتن، تبخیر غیرطبیعی آب داخل آن و ترک‌خوردن سطح بتن جلوگیری نماید.
مراحل انجام بتن ریزی سقف
انجام عملیات بتن ریزی روی سقف دارای مراحل مختلفی است که در ادامه به معرفی و بیان آنها می‌پردازیم.
مرحله آماده‌کردن بتن
در این مرحله مهم‌ترین نکته کیفیت مواد استفاده شده برای تولید بتن محسوب میشود. مواد بتن باید با درصد دقیقی با هم ترکیب شوند تا در روند کار مشکلی ایجاد نکنند. کم یا زیاد بودن مواد ترکیب شده باعث میشود که بتن تولید شده از حالت استاندارد خارج شود، به‌طوری‌که عدم کیفیت و استاندارد بودن بتن تولید شده مشکلات بسیار زیادی را در سازه به وجود می‌آورد.
به‌طورکلی بتن از مقدار مشخصی سیمان، شن، ماسه، سنگ‌آهک و آب تهیه شده و برخی از مواد شیمیایی نیز به آن اضافه می‌گردد. لازم به ذکر است نحوه ترکیب‌کردن این مواد یک کار تخصصی است؛ بنابراین فردی که این کار را انجام می‌دهد، باید دانش و مهارت کافی در این زمینه داشته باشد.
پیشنهاد می کنیم این مقاله را از دست ندهید: قالب بتن
مرحله آرماتوربندی و قالب‌بندی
یکی دیگر از مراحل بتن ریزی سقف آرماتوربندی و سیستم قالب بندی است. در فونداسیون ساختمان فردی که مسئولیت مهندسی سازه را بر عهده دارد، باید متناسب با بار وارد شده به ساختمان و تعداد طبقات ساختمان آرماتورها را تعیین نمایید.
به‌عبارت‌دیگر مهندس پروژه با محاسبات دقیق تعداد میلگردهای آرماتورهایی که برای ساخت ساختمان نیاز است را تعیین کرده و در اطراف میلگردها فضای مشخص شده‌ای را برای عملیات بتن ریزی سقف در نظر می‌گیرد. لازم به ذکر است عملیات آرماتوربندی و قالب‌بندی برای ساختمان با ضریب محاسبات دقیقی در ستون‌ها و سقف ساختمان انجام میشود.
عملیات بتن ریزی سقف
پس از انجام محاسبات مختلف برای تولید بتن و عملیات آرماتوربندی و قالب‌بندی، باید بتنی که تهیه شده در قسمت‌های مخصوص در نظر گرفته شده ساختوساز ریخته شود. باید توجه نمایید که عملیات باید با سرعت بالایی انجام شود تا بتن در مسیر انتقال دچار تبخیر نشده، ترک نخورد و از کیفیت آن کاسته نشود.
متراکم‌سازی بتن
در نهایت پس از عملیات بتنریزی باید آن را یک‌دست کرده و ضخامت آن را در تمامی قسمت‌ها مشخص نمود. همچنین به دلیل اینکه بتن‌هایی که سطح متخلخلی دارند، از استحکام پایین برخوردار هستند. باید توجه نمایید که در حین عملیات انجام بتن ریزی هیچ‌گونه اختلالی در سطح آن ایجاد نشود.
بنابراین، در این مسیر باید از صاف‌کردن بتن یا ویبراسیون استفاده کرد؛ در حقیقت این دستگاه‌ها برای صاف‌کردن سطح بتن و تعیین ضخامت آن استفاده میشود. در این راستا اگر قطر بتن ریخته شده کمتر از ۱۵ سانتی‌متر باشد از ماله برای صاف‌کردن آن استفاده می‌کنند. همچنین اگر ضخامت آن بیشتر از ۱۵ سانتی‌متر باشد، دستگاه ویبراتور را برای مشخص‌کردن سطح بتن به کار می‌برند.
انواع روش‌های بتن ریزی سقف
امروزه با افزایش دانش و استفاده از تکنولوژی‌های مختلف در ساختوساز روش‌های گوناگونی برای بتنریزی به وجود آمده است. لازم به ذکر است هر کدام از این روش‌ها متناسب با شرایطی مانند حجم و میزان کار، شرایط کارگاه و زمین، ارتفاع به‌کارگیری، شرایط آب‌وهوایی، نوع سازه و غیره انتخاب می‌شوند. به‌طورکلی به‌عنوان معروف‌ترین و متداول‌ترین روش‌های بتنریزی می‌توان مواردی که در ادامه به بیان آنها می‌پردازیم را نام برد.
بتنریزی با دست
این روش یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های بتن ریزی سقف به‌حساب می‌آید. در این عملیات به کمک استانبولی، چرخ‌دستی، فرغون بتن آماده شده به محل موردنظر انتقال پیدا می‌کند؛ بنابراین روش جا‌به‌جایی بتن موجب گسستگی سطح کار و جداشدن بتن از همدیگر میشود.
بتن ریزی با پمپ
بتنریزی با پمپ یکی از سریع‌ترین روش‌های در ساختوساز محسوب میشود. در این روش بتن آماده شده با استفاده از پمپ در زمان بسیار کمی از محل تهیه و تولید به قسمت‌هایی که برای بتن ریزی در نظر گرفته شده انتقال پیدا می‌کند.
مکانیزه با شوت
شوت دستگاهی است که برای عملیات حمل بتن استفاده میشود. در حقیقت شوت، سطح شیب‌داری است که قابلیت انتقال مواد را از محل تولید به محل بتنریزی دارد. بتنریزی با این روش از سرعت بالایی برخوردار بوده، قیمت مناسبی دارد و در بیشتر کارگاه‌های ساختمانی برای بتن ریزی در سقف به کار می‌رود.
بتن ریزی سقف با میکسر
بتنریزی با میکسر یکی دیگر از روش‌های انجام عملیاتی بتن ریزی برای سقف است. در این روش بتن با دستگاه میکسر که قابلیت مخلوط‌کردن بتن را حین انتقال به محل ساختوساز موردنظر دارد انتقال می‌یابد. این دستگاه‌ها در حین انجام عملیات بتنریزی از سفت‌شدن بتن جلوگیری کرده، به همین دلیل یکی از محبوب‌ترین روش‌های عملیات بتن ریزی سقف و قسمت‌های مختلف ساختمان محسوب می‌شوند.
بتنریزی با لوله ترمی
لوله‌های ترمی لوله‌های انعطاف‌ناپذیری هستند که به‌صورت شاقول قرار گرفته و در عملیات بتنریزی استفاده می‌شوند. در واقع این روش مناسب بتن‌هایی بوده که در تولید آنها از سنگ‌دانه‌های ریز و ماسه‌های گرد استفاده شده است.
پیشنهاد می کنیم این مقاله را از دست ندهید: قالب تونل فرم
بتن ریزی با جام بتن
جام بتن از دو دسته تخلیه به‌صورت قائم و تخلیه جانبی تشکیل میشود و بیشتر برای پروژه‌هایی مانند کوه، دره و رودخانه مورداستفاده قرار می‌گیرد.
بتنریزی سقف با دکل
پمپ هوای بتنریزی یا دکل بتنریزی روش دیگری برای انجام عملیات بتن ریزی سقف به‌حساب می‌آید. در واقع این روش که با کمک یک دکل با چندین بازوی انعطاف‌پذیر می‌تواند بر روی کامیون انجام شود، قابلیت انتقال بتن از محل تولید را به قسمت عملیات بتنریزی دارد.
بتن ریزی سقف از جمله قسمت‌های مختلف عملیات ساختوساز محسوب میشود؛ بنابراین باید مطابق با دستورالعمل‌ها و قوانین استانداردسازی ساختمان انجام پذیرد. به‌این‌ترتیب ضمن محافظت از ساختمان، استحکام سازه ساخته شده را نیز حفظ می‌نماید. البته مهم‌ترین نکته در اجرای این عملیات کمک‌گرفتن از افراد متخصص برای تعیین بهترین روش بتن ریزی سقف و انجام مراحل مختلف با محاسبات دقیق مهندسی است.