سالهای زیادی است که بتن به عنوان یکی از مصالح پرکاربرد و مهم در صنعت ساختمان سازی و در ساخت انواع بناها مطرح است. این ماده مقاومت بسیار زیادی داشته و همین موضوع باعث شده است تا این متریال از مصالح ساختمانی، اهمیت ویژه‌ای برای سازندگان و همچنین برای استفاده کنندگان آتی از بنا، داشته باشد. به همین دلیل، بتن، قالب فلزی بتن و در نهایت کارخانه ساخت قالب فلزی بتن نیز به نوعی برای سازندگان سازه‌های ساختمانی اهمیت دوچندانی یافته است. در این مطلب نگاهی به قالب فلزی بتن خواهیم داشت.
کاربرد قالب برای بتن چیست؟
بتن ریزی نیازمند آرماتورگذاری و قالب بندی است. از آنجایی که بتن شکل خمیر مانندی دارد، تا وقتی که از حالت خمیری خارج و سفت شود، باید در قالب قرار بگیرد. پس از اینکه بتن به بالاترین سطح سختی رسیده و استحکام خود را به دست آورد، می‌توان قالب‌ها را از بتن جدا کرده و بتن پس از آن می‌تواند شکل خود را حفظ کند. مرحله قالب گذاری بتن به اعتقاد بسیاری از فعالان حوزه ساخت و ساز، بزرگ‌ترین مرحله از مراحل ساخت است. همچنین می‌توان گفت که در سازه‌های بتنی، این مرحله بیشترین هزینه را به خود اختصاص می‌دهد. در بیشتر مواقع، این مرحله از ساخت می‌تواند تا هفتاد درصد از هزینه‌های ساخت را شامل شود.
البته زمانی که به یک کارخانه ساخت قالب فلزی برای سفارش قالب بتن مراجعه کنید، متوجه خواهید شد که نوع مصالحی که قرار است استفاده شود و شکل قالبی که مورد نیاز است در قیمت تاثیرگذار است. اگر طرح سازه شما با قالب‌های عادی و عمومی قابل قالب بندی باشد، هزینه شما با وقتی که قالب اختصاصی نیاز دارید متفاوت است. همچنین هرچقدر به قالب سخت‌تری از لحاظ ساخت نیاز داشته باشید، مشخص است که هزینه شما نیز بیشتر خواهد شد.
انواع قالب بتن
برای قالب بندی بتن در سازه‌های ساختمانی قالب‌های متفاوتی وجود دارد. قالب آجری، قالب چوبی و قالب فلزی از پرکاربردترین قالب‌های بتن شناخته می‌شوند. در این بین، قالب‌های چوبی و فلزی کاربرد بیشتری نسبت به سایر انواع قالب دارند. باید گفت که قالب‌های فلزی در بین قالب‌های بتنی به نظر بسیاری از متخصصین سازه، از عملکرد بهتری در قالب بندی بتن برخوردار خواهند بود.
تفاوت قالب‌های فلزی بتن با سایر قالب‌ها چیست؟
اگر از یک کارخانه ساخت قالب فلزی، قیمت قالب را دریافت کرده و با قالب چوبی مقایسه کنید، متوجه خواهید شد که قیمت قالب فلزی از قالب چوبی بیشتر است. اما گفته می‌شود که قالب فلزی از لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر است. این موضوع وقتی مشخص می‌شود که از زاویه دیگری به قالب‌ها نگاه کنید.
برای انتخاب قالب باید به موارد زیادی توجه کرد. قالب انتخابی شما باید براساس پروژه سازه شما مشخص شود. مهمترین المان در انتخاب یک قالب مناسب برای سازه بتنی، فشاری است که قالب باید تحمل کند. اگر شما این انتخاب را به درستی انجام ندهید، ممکن است بتن به قالب فشار وارد کرده و در نهایت بتن به شکل نامناسبی خشک شود.
علاوه بر اینکه استحکام در قالب‌های فلزی زیادتر از سایر قالب‌ها است، قالب فلزی را می‌توان در پروژه‌های آتی نیز استفاده کرد. اما در مقابل، قالب‌های چوبی این امکان را ندارند. در نتیجه هرچند وزن و قیمت قالب فلزی بیشتر از سایر قالب‌ها است، اما این نوع از قالب، صرفه اقتصادی بیشتری دارد.
همچنین باید یادآور شد که قالب بندی بتن با استفاده از قالب‌های تولید شده در یک کارخانه ساخت قالب فلزی سریع‌تر انجام خواهد شد و در نهایت مشکلی در رابطه با چسبیدن بتن به داخل قالب برای شما ایجاد نخواهد شد.
سایر دلایل ترجیح قالب فلزی به دیگر انواع قالب
عمر قالب فلزی نسبت به انواع دیگر بیشتر است و می‌توانید آن را با سرعت بیشتری نصب کنید و یا پس از انجام کار، آنها را جمع آوری کنید. همچنین مقاومت بالایی در برابر فشار داشته و احتمال شکستگی آنها بسیار کمتر است. اما این پایان دلایل بهتر بودن قالب فلزی بتن نسبت به سایر قالب‌ها نیست. قالبی که در کارخانه ساخت قالب فلزی ساخته می‌شود، این امکان را به شما می‌دهد تا در صورت نیاز، مقاومت قالب‌ها و یا ظرفیت آنها را تغییر دهید.
همچنین بتنی که پس از باز کردن قالب فلزی به دست می‌آورید، یک بتن صاف و یکدست خواهد بود. کارگاه‌های ساختمانی همیشه با مشکلات بهم ریختگی و آلودگی‌های محیطی درگیر بوده و این موضوعات ممکن است تا روند کار را با مشکل مواجه کنند، قالب‌های فلزی از آنجایی که در کارخانه ساخت قالب فلزی آماده می‌شوند، بهم ریختگی کمتری را ایجاد کرده و همچنین در مدت عملیات ساخت، به دلیل از پیش ساخته بودن آنها، صرفه جویی خواهد کرد.
قالب فلزی بتن چگونه ساخته می‌شود؟
اگر به یک کارخانه ساخت قالب فلزی مراجعه کنید، با حجم زیادی از ورق‌های فولادی روبرو خواهید شد. قالب فلزی از ورق‌های متفاوت فولادی ساخته می‌شود. برای اینکه مقاومت این قطعات بالاتر باشد، این نوع قالب بدون درز است. برای بالا بردن کیفیت و طول عمر مفید قالب‌های فلزی، در برخی موارد آنها را گالوانیزه می‌کنند. با این نوع آبکاری، احتمال زنگ زدگی و خوردگی قالب کاهش محسوسی پیدا خواهد کرد.
در بیشتر مواقع، جنس ورق استفاده شده در قالب فلزی، ورق آهن سیاه با ضخامت سه میلی متر است. البته در صورت نیاز، برای افزایش استحکام قالب، تسمه‌های فلزی و یا ورق‌هایی به ضخامت سه میلیمتر و در مواردی چهار میلیمتر به قالب فلزی اضافه می‌شود.
نکات مهم در زمان تهیه و استفاده از قالب فلزی بتن
اولین نکته اینکه در زمان تحویل گرفتن قالب‌ها به سلامت فیزیکی آنها اهمیت ویژه‌ای بدهید. همچنین قالب‌ها باید سطح صاف و یک دستی داشته باشند تا پس از پایان کار و سخت شدن بتن، بتن به شکل نامناسبی خشک نشده باشد.
اگر در روزهای گرم سال قصد دارید تا قالب بندی بتن را انجام بدهید، دقت کنید که فلز گرما را به خود جذب می‌کند. در نتیجه ممکن است قالب‌ها در اثر باقی ماندن در زیر نور خورشید و گرمای هوا داغ شده باشند. داغ بودن قالب‌ها باعث می‌شود که صافی و یکدستی بتن، پس از خشک شدن آن از بین رفته و حتی ممکن است این گرما باعث تغییر در رنگ بتن بشود. به یاد داشته باشید که این تغییر رنگ در واقع نشانه‌ای از کاهش کیفیت بتن است.
ابعاد قالب‌های فلزی بتن
در کارخانه ساخت قالب فلزی، قالب‌های فلزی متنوعی تولید می‌شود که براساس نیاز پروژه‌های متفاوت ممکن است از قالب‌های پرمصرف و روتین باشد و یا قالب اختصاصی برای یک پروژه خاص باشد. قالب‌های عمومی و پرمصرف با عرض ده سانتیمتر شروع می‌شوند و حداکثر تا عرض پنجاه سانتیمتر ادامه پیدا می‌کنند. در این بازه عرضی، شما می‌توانید عرض‌هایی که پنج سانتیمتر بزرگ‌تر می‌شوند را نیز جای بدهید، در واقع، عرض یک قالب باید یکی از مضارب عدد پنج باشد.
نحوه نگهداری از قالب فلزی
همانطور که گفته شد، قالب فلزی عمر زیادی داشته و می‌توانید در پروژه‌های آتی نیز از آنها استفاده کنید. اما مانند هر دستگاه یا وسیله دیگری، قالب فلزی بتن نیز نیازمند نگهداری مناسب و همچنین دقت در زمان استفاده است. اولین نکته برای بالا بردن عمر قالب بتن در کارخانه ساخت قالب فلزی انجام می‌شود. در واقع هرچقدر قالب بهتری خریداری کنید، می‌توانید به دفعات بیشتری بدون نیاز به تعمیر از آنها استفاده کنید. در زمانی که قرار است تا قالب‌ها را جابجا کنید، بسته بندی آنها را به درستی انجام دهید و در زمان جابجایی دقت کنید تا به آنها فشار یا ضربه غیرعادی وارد نشود.
از مهمترین نکات در نگهداری قالب فلزی بتن، روغنکاری این قطعات در مرحله قبل از مونتاژ است. در بسیاری از موارد دیده شده است که به جای روغن کاری، قالب‌ها به گازوئیل آغشته می‌شوند. این موضوع به قالب‌ها و عمر مفید آنها آسیب وارد خواهد کرد. به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای حفظ کیفیت قالب، روغن کاری قالب فلزی با استفاده از روغن مخصوص قالب بتن انجام شود.