سیستم قالب بندی دیوار چیست؟
قالب بندی دیوار یکی از عوامل مهم در طراحی داخلی و ساختمانی است که تأثیر زیادی بر زیبایی و کارایی فضا دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، مطالعه و درک اصول قالب بندی دیوار، اساسیترین قدم برای خلق یک محیط زندگی یا کار مناسب است. قالب بندی دیوار شامل مجموعهای از روشها و استراتژیها برای تزئین و سازماندهی دیوارها به منظور بهبود جلوه و کاربرد فضاها است.
این امر شامل انتخاب رنگ و جنس مواد، نوع و اندازه دیوارپوش، نحوه تزئین با تابلوها، وسایل دکوری، نورپردازی و … میشود. عوامل مختلفی از جمله ابعاد فضا، نوردهی، سلیقه شخصی و نیازهای کاربری در تعیین قالب بندی دیوار نقش دارند.
برای قالب بندی دیوارهای بتنی از اتصال قالب های مدولار به یکدیگر استفاده می شود. از مهم ترین عوامل در انتخاب روش قالب بندی این دیوارها، یک طرفه و یا دو طرفه بودن آن است. در موارد متعددی از پروژه های عمرانی، مانند دیوارهای حائل زیر زمین ها، یک طرف از دیوار بتنی در تماس با خاک قرار دارد و هدف از ساخت این دیوار ثابت نگه داشتن خاک پشت آن است؛ در نتیجه فقط یک طرف آن قالب بندی شده و بتن، بین قالب یک طرفه و خاک ریخته می شود.
قالب بندی دو طرفه در مواردی مانند دیوارهای برشی استفاده می شود که در آن ها لازم است هر دو طرف دیوار قالب بندی شود. در ادامه به تفصیل به سیستم قالب بندی دیوار و انواع روش های قالب بندی خواهیم پرداخت.
انواع روش های قالب بندی دیوار
انواع مختلفی از روشهای قالب بندی دیوار وجود دارد که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
1- قالببندی با آجر
این روش سنتی و کلاسیک قالب بندی دیوار، از آجرهای ساختمانی برای ساخت دیوارها استفاده میکند. آجرها میتوانند به صورتهای مختلف چیده شوند و الگوهای زیبا را ایجاد کنند. این روش مقاوم، عایق صوتی و حرارتی خوبی دارد، اما نیازمند مهارت و تخصص بالایی در اجرا است.
2- قالب بندی دیوار با بلوک سیمانی
این روش قالب بندی دیوار از بلوکهای پیشساخته سیمانی برای ساخت دیوارها استفاده میکند. بلوکهای سیمانی نیز سبک، مقاوم هستند و عایق صوتی و حرارتی خوبی به شمار می روند. این روش نسبتاً سریع و آسان است، اما ممکن است نیاز به پوشش نهایی داشته باشد.
3- قالب بندی با پانلهای پیشساخته
این روش از پانلهای پیشساخته فلزی، بتنی یا گچی برای ساخت دیوارها استفاده میکند. این پانلها از پیش ساخته شده و در محل نصب میشوند. این روش بسیار سریع و کمهزینه است، اما ممکن است از نظر عایقبندی و مقاومت، ضعیف تر از روشهای دیگر باشد.
4- قالب بندی با دیوارهای خشک (Drywall Construction)
این روش قالب بندی دیوار از صفحات گچی یا سیمانی برای ساخت دیوارها استفاده میکند. این صفحات به یک سازه فلزی یا چوبی متصل میشوند و سپس با مالت یا پیچ محکم میشوند. این روش سریع، تمیز و قابل انعطاف است، اما ممکن است از نظر عایقبندی و مقاومت کمتر از روشهای دیگر باشد.
5- قالب بندی با دیوارهای بتنی
این روش از بتن برای ساخت دیوارها استفاده میکند. بتن میتواند به صورت ریختهگری یا پیشساخته باشد. این روش بسیار مقاوم و دوام بالایی دارد، اما نیازمند تخصص و هزینه بالاتری است. برای این کار لازم است شما از یک قالب بتن مناسب استفاده کنید و سپس با بتن ریزی داخل این قالب و جدا کردن قالب پس از سخت شدن بتن، یک دیوار بتنی مناسب بسازید.
انتخاب روش قالب بندی دیوار بستگی به عوامل مختلفی مانند بودجه، زمان، عملکرد مورد نیاز، زیبایی و سبک معماری دارد. معماران و مهندسان ساختمان باید با در نظر گرفتن این عوامل، بهترین روش را برای پروژه خود انتخاب کنند.
کاربردهای قالب بندی دیوار
قالب بندی دیوار یکی از مهمترین بخشهای ساخت و ساز است که کاربردهای متنوعی در پروژههای مختلف دارد. کاربرد مناسب قالب بندی دیوار میتواند بر کیفیت، زیبایی و عملکرد ساختمان تأثیر بگذارد. در اینجا به برخی از کاربردهای اصلی قالب بندی دیوار میپردازیم:
1- تقسیمبندی فضا
قالب بندی دیوار، امکان تقسیمبندی فضای داخلی ساختمان را فراهم میکند. با استفاده از دیوارهای جداکننده، میتوان اتاقها، راهروها و فضاهای مختلف را از یکدیگر جدا کرد و کاربریهای متنوعی را برای آنها در نظر گرفت.
2- عایقبندی صوتی و حرارتی
برخی از روشهای قالب بندی دیوار، مانند آجرکاری و دیوارهای بتنی، عایقبندی صوتی و حرارتی مناسبی را ارائه میدهند. این ویژگی برای ایجاد محیطی آرام و راحت در ساختمانهای مسکونی، تجاری و اداری بسیار مهم است.
3- زیبایی و سبک معماری
قالب بندی دیوار میتواند بر زیبایی و سبک معماری ساختمان تأثیر بگذارد. روشهایی مانند آجرکاری و دیوارهای سنگی میتوانند ظاهری کلاسیک و زیبا را به ساختمان ببخشند، در حالی که روشهای مدرنتر مانند دیوارهای خشک و پانلهای پیشساخته، سبکهای معماری امروزی را پشتیبانی میکنند.
4- مقاومت و دوام
برخی از روشهای قالببندی دیوار، مانند دیوارهای بتنی و آجری، بسیار مقاوم و دوام بالایی دارند. این ویژگی برای ساختمانهایی که باید در برابر شرایط جوی سخت و زلزله مقاوم باشند، بسیار حیاتی است.
5- سرعت و هزینه اجرا
روشهای مختلف قالب بندی دیوار، مانند اجرای قالب بندی تونلی، سقف و ستون، سرعت و هزینههای متفاوتی دارند. روشهایی مانند دیوارهای خشک و پانلهای پیشساخته، نسبتاً سریع و کمهزینه هستند، در حالی که روشهایی مانند آجرکاری و بتنریزی زمانبر و پرهزینهتر هستند.
انتخاب روش مناسب قالببندی دیوار بستگی به عوامل مختلفی مانند بودجه، زمان، عملکرد مورد نیاز، زیبایی و سبک معماری دارد. معماران و مهندسان ساختمان باید با در نظر گرفتن این عوامل، بهترین روش را برای پروژه خود انتخاب کنند.
تفاوت دیوار حائل و دیوار برشی
به طور کلی دیوارهای بتنی را میتوان به دو نوع دیوار برشی و دیوار حائل تقسیمبندی نمود. این دیوارها از لحاظ ظاهری مشابه یکدیگر بوده ولی از لحاظ نوع عملکرد و کاربرد تفاوت زیادی دارند.
دیوارهای برشی بتنی نوعی مهار جانبی جهت کنترل نیروهای وارد بر ساختمان می باشد که درصورت عدم رعایت نکات فنی و جزئیات اجرایی در حین ساخت اسکلت ساختمان می تواند خسارات جبران ناپذیری را درپی داشته باشد. ديوارهای برشی غالباً به دو صورت، دوطرفه و یک طرفه حائل، قالب بندی میشود طرح قالب بندی در دیوار بتنی وابسته به سه مورد مهم: ارتفاع دیوار، مهار فشار جانبی بتن و پایداری مجموعه قالب میباشد.
تفاوتهای اصلی دیوارهای حائل و برشی عبارتند از:
- دیوارهای برشی عملکرد درون صفحه ای دارند در حالی که دیوارهای حائل عمدتاً عملکرد برون صفحهای دارند.
- بارهای در نظر گرفته شده برای طراحی دیوار برشی عمدتاً لرزه ای هستند ولی بارهای طراحی دیوار حائل عمدتا استاتیکی هستند.
- جهت بار وارده بر دیوارهای برشی هم راستا با صفحه دیوار میباشد ولی راستای بارهای وارده بر دیوار حایل عمود بر صفحهی دیوار میباشد.
قالب بندی دیوار یک طرفه
برای قالب بندی دیوار یک طرفه، ابتدا پانل های مدولار توسط پین و گوه به یکدیگر متصل می شوند و سپس از لوله داربستی به عنوان پشت بند افقی استفاده می شود تا قالب در برابر فشارهای جانبی مقاومت کافی را داشته باشد و همچنین قالب های مدولار در یک راستا قرار بگیرند. به منظور در یک راستا قرار دادن قالب ها در جهت قائم نیز از لوله یا سولجرهای عمودی استفاده می شود.
نحوه اجرای قالب بندی دیوار یک طرفه به این صورت است که برای مونتاژ یک دیوار یک طرفه، بعد از دوختن پانلهای یک ردیف به وسیله پین و گوه، به منظور در یک راستا قرار دادن پانلها و ایجاد مقاومت بیشتر در مقابل فشار جانبی بتن، از لوله داربستی به عنوان پشت بند افقی استفاده میشود.
قالب بندی دیوار دوطرفه
این سیستم در جایی که امکان دسترسی به دو طرف دیوار وجود داشته باشد، مورد استفاده قرار میگیرد. برای قالب بندی دیوار بتنی دو طرفه، پانل های قالب های بتنی مدولار در دو طرف دیوار بسته می شوند. در این قالب ها نیز به منظور مقاومت در برابر فشار جانبی بتن، از سولجرها که توسط واشرها و بولت ها بسته می شوند استفاده می شود.
اجزا تشکیل دهنده قالب دیوارهای دو طرفه
- پانل های مسطح مدولار
- بولت های دوسردنده یا تمام دنده
- میان بولت آب بند فنری
- پشت بندهای افقی و عمودی
- جک های شاقول کننده دو بازویی
- شمع های حمایتی
اجزا تشکیل دهنده قالب دیوارهای بتنی کدامند؟
برای قالب بندی دیوارهای بتنی از اتصالات و متعلقات قالب بندی زیر استفاده میشود.
- قالب مدولار (سوراخدار و بدون سوراخ و معمولا پنلهای سایز بزرگ)
- سولجر
- پین و گوه
- بلت تمام رزوه
- مهره بلت (خروسکی)
- واشر کاس
- واشر دولوله
- بلت عصایی ( جهت اتصال سولجر به قالب بتن )
- گیره متوسط (کلمپس)
- لوله داربستی
انتخاب نوع قالب دیوار بستگی به عوامل مختلفی مانند بودجه، زمان، عملکرد مورد نیاز، زیبایی و سبک معماری دارد. معماران و مهندسان ساختمان باید با در نظر گرفتن این عوامل، بهترین قالب را برای پروژه خود انتخاب کنند تا بتوانند دیوارهایی با کیفیت، زیبایی و عملکرد مناسب را ایجاد کنند.