مانع نیوجرسی بتنی چیست و چگونه بوجود آمد؟ هدایت مسیر، جداسازی و ایمن سازی راه ها در کنار حفظ جلوه و زیبایی، از پارامتر های اساسی در اجرای پروژه های راه سازی است. با پیشرفت صنعت در بخش راهسازی و پیدایش سیستم های نوین، این مقوله نیز متحول شده و می توان گفت قطعات موانع نیوجرسی از این دست تحولات است. برای آشنایی بیشتر با این سیستم(موانع نیوجرسی بتنی) که جزو قالب های خاص بتن بشمار می آید با ما همراه باشید…
اولین بار در سال ۱۹۵۰ در ایالت نیوجرسی آمریکا برای جداسازی مسیرها از یکدیگر، از قطعاتی بتنی استفاده شد که به همین خاطر با نام موانع نیوجرسی شناخته شدند. استفاده از بتن با توجه به قیمتی نازل تر نسبت به موانع فلزی و حفظ ذخایر معدنی در کنار افزایش ایمنی از دلایل توجه به این طرح بود.
ابعاد مانع نیوجرسی بتنی
ابعاد و اندازه هر تیپ از این موانع متغیر بوده و به دو بخش استاندارد و غیراستاندارد (خاص) تقسیم میگردد . طرح های استاندارد که به تایید مراجع ذی صلاح همچون سازمان راهداری جمهوری اسلامی ایران رسیده اند را می توان متداول ترین قطعات مورد استفاده در راهسازی دانست؛ اما در طرح های خاص که براساس نیاز مشتری طراحی شده از نکاتی مشابه طرح استاندارد در نوع اتصال و… برخوردار بوده و تنها تفاوت آن در ابعاد و شکل ظاهری محصول می باشد.
هندسه شیب دار دیواره ها در قطعات نیوجرسی بتنی را می توان با دلایل زیر توجیه کرد :
- پایداری قطعه در هنگام برخورد و مقاومت در برابر گشتاور خارجی
- هدایت وسیله نقیله در حوادث و برگرداندن وسیله نقیه به مسیر و جلوگیری از ورود به مسیر مقابل
- جلوگیری از واژگونی وسیله نقلیه و به اصطلاح سوار نشدن چرخ ها بر قطعه و لیز خوردن
اتصالات مانع نیوجرسی و انواع آن
تمامی موانع نیوجرسی را می توان به سه بخش کلی تقسیم کرد :
۱- ساده
۲- کام و زبانه ای
۳- مفصلی
موانع نیوجرسی ساده
این موانع که بیشتر در فضاسازی ها، مسدودکردن راه ها و هدایت مسیرها کاربرد دارند، از بخشی برای اتصال دو قطعه به یکدیگر برخوردار نمی باشد و برای ایمن سازی و جداسازی راه ها مورد استفاده قرار نمیگیرد.
موانع نیوجرسی کام و زبانه ای
این قطعات که در یک سر خود کام و در سر دیگر زبانه را جای داده اند، با قرارگیری این قطعات در امتداد یکدیگر ایجاد راه بندی سر تا سری و در یک راستا می نماید. با این حال از ایمنی کمتری نسبت به مانع نیوجرسی مفصلی برخوردار است.
موانع نیوجرسی مفصلی
در اتصال مفصلی قطعات نیوجرسی از تجهیزی تحت عنوان مفصل نیوجرسی که شامل دو کشویی و یک پین می شود برخوردار خواهد شد که دو کشویی هر کدام در یک سر قطعه بصورت مدفون در بتن قرار گرفته و پس از قرار گیری دو مانع نیوجرسی در امتداد یکدیگر توسط پین متصل می شوند.
این طرح با ایجاد مانعی یکپارچه، از ایمنی بالایی برخوردار بوده و به هنگام حوادث، برخورد و اعمال ضربه، واژگون نشده و از ورود وسیله نقلیه از مسیر خود به مسیر رو به رو جلوگیری می کند.
استفاده از موانع نیوجرسی بتن در زیباسازی شهری
بتن و قطعات بتنی بسیار منعطف بوده و سازگار با فضاهای گوناگون می باشد. در موانع نیوجرسی علاوه بر امکان رنگ کردن قطعه، نصب المان های فضاسازی همچون گلدان ها و… ، امکان نصب تجهیزات هشداردهنده ایمنی نیز ممکن است.
طراحی قالب بتن اولین گام در تولید موانع نیوجرسی
همچون سایر موارد بتن ریزی تولید این موانع هم ملتزم قالب بندی و ایجاد بستر برای بتن ریزی می باشد . قالب نیوجرسی بتنی متناسب با طرح واصله از مشتری طراحی شده و پس از تایید آماده ساخت می باشد. شیوه های گوناگونی در طراحی مانع نیوجرسی بتنی وجود دارد که وابسته به نیاز مشتری است در مواردی گاه بصورت ایستاده و گاه بصورت برعکس طراحی می شود.
نکات حائز اهمیت در طراحی قالب مانع نیوجرسی از دید مشتریان
- دقت در طراحی تقویت کننده ها و مهار بار های وارده
- تعبیه اتصالات آسان بازشو و مستحکم
- تعبیه تجهیزات حمل و نقل و جداسازی قطعه و خروج آن از قالب
- طراحی قالب متناسب با دفعات تکرار بتن ریزی و پیش بینی عمر مفید قالب
- وزن حداقلی قالب
- دقت در پیاده سازی طرح واصله از مشتری و قالب سازی دقیق
- طراحی براساس استاندارد های موجود و ارائه مستندات طراحی
وزن قالب های مانع نیوجرسی بتنی
قالب های نیوجرسی بتنی متناسب باابعاد طرح، شرایط بتن ریزی، ضریب تکرار و تجهیزات آپشنال از اوزان گوناگونی برخوردار می باشد؛ اما در طرح های استاندارد همانند نیوجرسی ۴ متری مورد تایید سازمان راهداری از وزنی ۹۷۰ کیلوگرمی برخوردار می باشد.
ویبراتور های تعبیه شده در قالب
اعمال لرزش در بتن سبب خروج هوا از بتن شده و از ایجاد خلل و فرج در بتن جلوگیری کرده و کیفیت سطح بتن را افزایش می دهد. باتوجه به صلبیت قالب بتن ، اعمال لرزش و ارتعاش در قالب سبب ایجاد تنش در جوشکاری ها و شکست آنها خواهد شد. تعبیه ویبراتور در بتن ملتزم طراحی قالب موانع نیوجرسی متناسب با فرکانس و جرم ضربه می باشد.
تجهیزات جداسازی
برای جداسازی قطعه از قالب مانع نیوجرسی، از تجهیزاتی استفاده می شود که در تسریع فرآیند تولید بسیار موثر است. این تجهیزات به شکل اهرم مانند عمل کرده و قالب را از بتن جدا می کند.
شاهین و محل قرار گیری
با توجه به وزن بالای این موانع نیوجرسی در حمل آنها دچار مشکل خواهیم بود. برای جلوگیری از این مشکل با ایجاد حفره هایی در قطعه بتنی و قرارگیری شاهین در دو سر مانع و اتصال آن توسط پین این مشکل را مرتفع ساخته ایم. تعبیه محل قرارگیری پین ها رابطه مستقیم با مرکز جرم قطعه بتنی دارد.
