مقدمه
برای درک بهتر ساختار و اهمیت قالب بندی ساختمان و همچنین گیره قالب بندی اول بدن انسان را بدون اسکلت استخوانی تصور کنید! بدن انسان بدون اسکلت استخوانی به هیچ عنوان توانایی ایستادن ندارد و از استحکام کافی نیز برخوردار نیست. این امر برای ساختمان نیز صادق است. برای ایستایی یک ساختمان نیاز است ابتدا اسکلت ساختمان را بسازند. در صنعت ساخت و ساز به این اسکلتها «قالب بندی» میگویند. قالب بندی مهمترین و حیاتیترین عملیات حین ساختمان سازی است. زیرا در صورت بروز اشکال در آن، ساختمان از استحکام کافی برخوردار نخواهد بود به راحتی تخریب میشود و فرو میریزد
در کل ۳ نوع قالب بندی وجود دارد، قالب بندی فلزی، چوبی و پلاستیکی که ما در اینجا به قالب بندی فلزی میپردازیم. قالب بندی فلزی، مهمترین بخش پی ساختمان است. این قالبها از لولههایی ساخته شده که با گیرههای فلزی به هم متصل میشوند که «گیره قالب بندی» نام دارند. این گیرهها حالت U شکل دارند و هنگام اتصال به لولهها به صورت دوتایی به هم متصل میشوند.
گیره قالب بندی چیست؟
یکی از ملزومات قالب بندی پی ساختمان، گیره قالب بندی است. از این گیرهها برای در کنار هم نگه داشتن اسکلت ساختمان یا همان قالب بندی آن استفاده میشود. قالبهای فلزی را با استفاده از لولههای داربستی با گیره به قالب فلزی سازه بتنی متصل میکنند. به مجموع لوله داربست و گیره قالب، پشت بند میگویند.
وظیفه اتصال و تامین ایستایی ثبات پشت بندها بر عهده گیرههاست. به همین منظور آنها را به گونهای ساختهاند که به خوبی به پانچهای قالب فلزی متصل شده و پشت بند را ثابت نگه دارند. این گیرهها نقش عمدهای در صلبیت قالب داشته و ایستایی این سازه را در حالت افقی ثابت نگه میدارند.
انواع گیره قالب بندی
این گیرهها سه نوع مختلف دارند که هر کدام را برای لولههای مختلف و متنوعی به کار میبرند. گیرهها ممکن است لوله به لوله، گیره بلند یا گیره متوسط باشند. گیره لوله به لوله زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که میخواهیم دو لوله موازی یا عمودی به قطر بیشتری را به هم وصل کنیم. این گیرهها تقریبا شبیه گیره بلند بوده با این تفاوت که دارای قلابهای کشیدهتر و انحنای مناسبتری برای قرار گرفتن لوله درون آنها است.
گیره بلند زمانی به کار میرود که پشت بند افقی ساختمان ناودانی باشد یعنی در قالب بندی آن از لولهای عمودی به عنوان پشت بند قائم استفاده شود. همچنین این گیره ها در محل اتصال قالب فلزی به لوله داربست به عنوان یک تکیهگاه یا پشت بند عمودی تعبیه میشوند. اگر ساختمان در حال ساخت به جای قالب بندی بتنی مدولار، از لولههای ناودانی یا قوطی به جای لوله داربست استفاده کند، از این گیره های بلند به عنوان اتصال قالب عمودی به پشت پشت بند افقی استفاده میشود.
گیره متوسط نوع دیگری از گیره قالب بندی است و با نامهای گیره دوپا یا گیره شاخ بزی نیز شناخته میشود. این گیرهها را در دیواره قالب فلزی برای اتصال دو لوله در راستای افقی تعبیه میشوند. قلاب گیره میتواند به خوبی در سوراخهای لوله قالب قرار گیرد و با سفت کردن پیچ موجود در آن به راحتی به لوله متصل شده و آن را نگه دارد.
نکات مهم در خرید گیره قالب بندی
در خرید این گیرهها باید به چند نکته دقت کنیم. با توجه به نوع داربست، مساحت پی، نوع لولهها و نوع پشت بندی که میخواهیم در پی ساختمان قرار دهیم، از گیره قالب بندی متفاوتی نیز استفاده میکنیم. این گیرهها عمدتا در دو ضخامت ۴ میل و ۵ میل به فروش میرسد. لازم به ذکر است که ضخامت ۶ میل این گیره قالب فلزی نیز موجود است اما کاربرد چندانی ندارد. کیفیت و دوام گیرههای ۵ میل بیشتر بوده این در حالی است که تفاوت قیمت چندانی با گیره ۴ میل ندارد.
برای انتخاب طول مناسب این گیرهها نیز باید به قطر لوله به کار رفته در قالب بندی ساختمان توجه کنید. مثال اگر در شرایطی باشید که لولههای تعبیه شده در قالب بندی پی ساختمان دارای حداکثر قطر ۶۰ سانتیمتر باشند، شما باید از یک گیره متوسط ۱۲ سانتیمتری بهره ببرید. در صورت وجود پشت بند در قالب شما باید از یک گیره بلند با طول ۱۸ سانتیمتر استفاده کنید. نوع دوم، یعنی گیره بلند، جهت اتصال مهارهای عمودی نیز به کار میرود. همچنین توجه داشته باشید برای بستن دو لوله قائم برهم، در مواردی نظیر محل تلاقی قیدهای لولهای، از گیره لوله به لوله استفاده میشود.
نحوه استفاده از گیره قالب بندی
کار با این گیرهها بسیار آسان است و نیاز به ابزار خاصی ندارد. پس از اسکلت بندی ساختمان و قرار دادن لوله های قالب در جای درست خود، این گیرهها را در سوراخهایی که روی لوله تعبیه شدند، قرار میدهند سپس با چکش آنها را به پنلها متصل کرده و تراز میکنند.